Kalp krizinin kelime anlamından başlayalım. Kalp krizi için Türk Dil Kurumu (TDK) güncel Türkçe sözlüğünde şu açıklamayı yapmıştır. “Kalbi besleyen damarlardan birinin tıkanması ile ortaya çıkan, önlem alınmazsa ölüme yol açan bir hastalıktır.” Türk Dil Kurumunun da yapmış olduğu açıklamaya bakarak anlayabileceğimiz gibi, kalp krizi önem derecesi yüksek bir rahatsızlıktır. Ülkemizde yüz binlerce insanımız kalp krizi geçirerek hayatını kaybediyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 27 Nisan 2017 tarihli ve 24572 sayılı bültenine göre; 2016 yılında ülkemizde toplam 408782 insanımız hayatını kaybetti. Hayatını kaybeden insanlarımızın %39,8′ i yani 162876 insanımız ise dolaşım sistemi hastalıklarından dolayı hayatını kaybetmiştir.
Yukarıdaki bilgilere karşın, bilinçlendirme çalışmaları ve araştırmalar neticesinde bir çok insanımızın hayatı kurtuluyor. Bu sebeple kalp krizi konusunda bilinçlenmek çok büyük ölçüde önem taşıyor.
Peki kalp krizi neden olur?
Normalde, herhangi bir aktivite ile uğraşmıyorken insan kalbi ortalama beş (5) ve ya altı (6) litre kan pompalamaktadır, fakat pompaladığı bu kandan faydalanamaz. Kalbimizi besleyen iki ana damar bulunmaktadır. Aort adı verilen ana damardan, kalbimizin iki tarafına ayrılan bu damarlara kroner arterler denir. Kalbimiz bu kroner arterler tarafından beslenir. Nitekim bu damarlardan bir tanesinin tıkanmasından dolayı kalp krizi meydana gelir. Kolesteroller ve yağlar damarlarda birikerek plak denilen yapıları oluştururlar ve bu plaklar zaman içerisinde damar tıknıklıklarına neden olurlar. Eğer zamanında müdahale edilmez ve damardaki tıkanıklık açılmazsa kalp üzerinde beslenemeyen dokular zarar görür ve doku kaybına neden olur. Bu doku kaybı ne kadar fazla olursa kalbin pompalama gücü o kadar zayıflar ve ölümle sonuçlanabilir.
Kalp krizini önceden anlamak mümkün mü? Kalp krizi belirtileri nelerdir?
Kalp krizinin de diğer hastalıklar gibi önceden hissedebileceğimiz ve ya fark edebileceğimiz belirtileri vardır. Bazen bu belirtiler aniden ve yoğun bir şekilde ortaya çıksa da aşağıda bahsedeceğimiz belirtileri ve ya bir kısmını hissediyorsanız mutlaka bu konuda uzman bir doktora danışmanızda büyük fayda var. Ne kadar önce önlem alırsanız ve ya tedavi olursanız, sağlığınız için o kadar iyi olur. Kalp krizinden bahsediyorsanız beklenen en belirgin belirtilerden bir tanesi “göğüs ağrısı” olsa da başka belirtileri de vardır. Fakat her göğüs ağrısı da kalp krizi anlamına gelmiyor. Aşağıda genel olarak gözlenen belirtileri sırayla yazdık;
- Göğüs ağrısı,
- Nefes darlığı,
- Çarpıntı,
- Kolay yorulma,
- Omuz ve ya kol ağrısı,
- Terleme,
- Baş dönmesi
Bazen önemli kalp-damar hastalığı olmasına rağmen herhangi bir belirti ortaya çıkmayabilir. Bu tür durumlarda belirti olmadan direk kalp krizi meydana gelir. Eğer bir yüzde ile anlatmak gerekirse, yukarıda bahsettiğimiz belirtiler ile kriz anından önce %80 karşılaşılabilir. Diğer %20′ lik durumda ise kalp krizi herhangi bir belirti ortaya çıkmadan direk meydana gelebilir. Bu tür durumlarda eğer zamanında müdahale edilmezse ani ölümler yaşanmaktadır.